336/1

KISWAHILI

Karatasi Ya Kwanza

Saa Mbili

                                   YAAKA EXAMINATIONS

                              Uganda Certificate Of Education

                                                      KISWAHILI

Karatasi Ya Kwanza

Saa Mbili

MAAGIZO KWA WATAHINIWA

Karatasi hii ina sehemu mbili A na B Jibu mswali mawili kwa ujumla

Katika sehemu A kuna maswali mawili. Chagua swali moja Sehemu B ni ya lazima

Majibu yote yaandikwe kwenye karatasi uliyopewa Swali la ziada halitasahihishwa

SEHEMU A: UTUNZI WA INSHA AMA

1. Mabadiliko ya Tabianchi
   Mabadiliko ya tabianchi yameathiri sana nchi nyingi, ikiwemo Uganda. Kuna ukame, mafuriko, na mabadiliko ya misimu ambayo yamevuruga maisha ya watu, wanyama, na mimea. Eleza jinsi mabadiliko haya yanavyoathiri jamii na hatua zinazoweza kuchukuliwa ili kupunguza athari hizo.
   (Alama 40)

AU

2. Umuhimu wa Malezi Bora kwa Watoto
   Malezi ya watoto yanaathiri mustakabali wa jamii. Wazazi na walezi wanabeba jukumu kubwa la kulea watoto kuwa watu wema na wenye maadili. Eleza umuhimu wa malezi bora kwa watoto na changamoto zinazoweza kujitokeza katika kuwalea.
   (Alama 40)

SEHEMU B: UFUPISHO

Kwa maneno kati ya 65-70, fupisha habari hii kwa kutoa umuhimu wa elimu kwa wasichana.
(Alama 20)

ELIMU KWA WASICHANA

Elimu kwa wasichana ni msingi wa maendeleo ya jamii. Wasichana wanaopata elimu wana nafasi bora ya kuboresha maisha yao na ya familia zao. Elimu inawapa ujuzi wa kujitegemea na kujiendeleza kiuchumi. Inapunguza vitendo vya ndoa za utotoni, unyanyasaji, na ukatili wa kijinsia. Vilevile, wanawake wenye elimu wanakuwa na nafasi kubwa katika kufanya maamuzi ya maana katika familia na jamii. Kwa mfano, mama mwenye elimu anaweza kusaidia watoto wake kupata afya bora na elimu nzuri, hivyo kuchangia vizazi vyenye afya na elimu. Elimu kwa wasichana pia inachangia katika kupunguza umaskini, kuimarisha uchumi, na kuleta usawa wa kijinsia katika jamii.

MARKING GUIDE TO THE ABOVE TASKS

SEHEMU A: UTUNZI WA INSHA

1. Mabadiliko ya Tabianchi
Insha hii inapaswa kuelezea jinsi mabadiliko ya tabianchi yanavyoathiri maisha ya kila siku, kama vile mafuriko, ukame, na mabadiliko ya misimu. Hatua za kupunguza athari za mabadiliko haya zinaweza kujumuisha kupunguza uzalishaji wa gesi chafu, kuhifadhi misitu, na kutumia nishati mbadala kama vile jua na upepo.

2. Umuhimu wa Malezi Bora kwa Watoto
Insha hii itazungumzia umuhimu wa kuwalea watoto katika mazingira mazuri kwa kuwapa elimu, maadili, na usalama. Changamoto zinazoweza kujitokeza katika malezi zinaweza kujumuisha hali ngumu ya kiuchumi na ukosefu wa muda wa wazazi kutokana na kazi.

SEHEMU B: UFUPISHO
ELIMU KWA WASICHANA
Habari hii inaweza kufupishwa kwa kueleza kwamba elimu kwa wasichana ni muhimu kwa maendeleo ya jamii. Inasaidia kuboresha maisha yao na familia zao, kupunguza ndoa za utotoni, na kuimarisha usawa wa kijinsia. Elimu pia huchangia kupunguza umaskini na kuimarisha uchumi.